Het Commissariaat voor de Media stelt deze week naar aanleiding van een onderzoek  naar de onafhankelijkheid van de journalistiek, dat die steeds meer in het geding is. Dat is treurig.

Waar voorheen de journalistiek ook gericht was op het lichten van tegels, is er nu steeds meer aandacht voor datgene wat de lezer wil lezen, stelt het Commissariaat in dit bericht van nu.nl. Op zich is dat geen probleem als de lezer geïnteresseerd is in wat de journalist wil onthullen. Fraudes, geld dat verkeerd gebruikt wordt door overheidsinstanties, etc. zijn volgens mij wel onderwerpen waarover de lezer wil lezen. Of hij daar geld voor over heeft? Dat zou je wel denken, maar dat weet ik niet. Ook is het geen probleem als de lezer vooral geïnteresseerd is in politie- en brandweernieuws. Met lezersgericht schrijven is niets mis, integendeel. Iedere journalist zou voortdurend een lezer in zijn hoofd moeten meenemen als hij/zij een artikel schrijft. Want de lezer is degene, die je wilt dienen.

Koppelverkoop (een advertentie bij een artikel over hetzelfde onderwerp) is nog steeds in de dagbladjournalistiek not done. Maar juist rond de relatie met de adverteerders ligt wel een zwakte in het systeem. De adverteerders (die sinds 2008 al heel hard weggehold zijn), zijn zich meer en meer bewust van hun macht. En het lijkt er steeds meer op dat het geld dat advertenties opleveren een reden vormt om dan toch maar geen negatief artikel over de adverteerder te schrijven. In dat opzicht vond ik het een dappere poging van het Nederlands Dagblad om de advertenties van de FIFA-sponsors van het WK in Qatar te weren. Weliswaar hadden ze dat franse frietjes-merk toch niet in hun orderportefeuille, maar wel dat automerk.

Persoonlijk heb ik dat in mijn werk in de dagbladjournalistiek nog nooit meegemaakt, maar de kans dat het gaat gebeuren, wordt wel groter. Waar voorheen nog onverkort aan redactiestatuten (waarin de onafhankelijkheid wordt gewaarborgd) werd vast gehouden, liggen die steeds meer onder vuur. Dat is jammer. Want je kunt de lezer uiteindelijk niet voor de gek houden. Die ziet het heus wel als er een koppeling is tussen een adverteerder en een positief artikel in de krant. En juist een abonnee kan met zijn voeten stemmen….