Opeens wemelde het zondagavond op twitter van de katten. En dat terwijl er op dat moment een heel serieuze politie-actie tegen terroristen bezig was in Brussel. Maar daar ging het nu juist om. De Belgische overheid had gevraagd om niet te twitteren over die actie om terroristen niet in de kaart te spelen. Dus grepen de Belgen naar een wapen om de terroristen te lijf te gaan: Humor.

1. Waarom vroeg de politie de media en andere mensen om niet te twitteren over de actie in Brussel?
De politie wilde dat de daders van de aanslagen en hun aanhangers geen zicht zou krijgen op waar de politie aan de gang was. Tijdens de politie-acties na de aanval op de redactie van het satirische blad Charlie Hebdo werd er veel getwitterd over de exacte acties. Het is gebleken dat de terroristen en hun aanhangers op die manier heel duidelijk een beeld kregen waar de politie mee bezig was. Dat heeft een negatief effect gehad.

2. Waarom kozen de Belgen ervoor om massaal katten te twitteren?
Mensen willen in noodsituaties iets doen. Als er een aanslag is geweest, willen we ergens bloemen neerleggen. Als er een watersnoodramp is geweest, willen we spullen inzamelen. Maar wat kun je tijdens zo’n politie-actie? De straat op gaan in Brussel was niet verstandig. Dan maar twitteren. En de terroristen in verwarring brengen. Door plaatjes van katten te twitteren onder de hashtag #brusselslockdown.

3. Maar waarom katten?
Kattten doen het heel goed op Instagram. Mensen vinden filmpjes en foto’s van katten vaak hilarisch. Een jihadist Yilmaz (die op Tumblr vragen beantwoordde over de aanslagen in Parijs vanuit IS-perspectief) heeft op Instagram ook een account waarop hij kattenplaatjes deelt. Maar misschien hebben de Belgen ook wel gedacht aan de uitdrukking: de kat niet op het spek binden. In dit concrete geval: zorg ervoor dat de kat (de terroristen) niet weet waar het spek (de politie) zich bevindt.

4. Maar even serieus: kun je van de media eigenlijk wel eisen om niet te berichten over de politie-acties?  Daarover verschillen de meningen nogal. Sommige mensen zeggen dat je daarmee de persvrijheid aantast. Anderen zeggen dat het wel mag als de staatveiligheid in het geding is. Zelf denk ik dat een journalist zelf altijd moet afwegen welke belangen het grootst zijn. Dat is jouw vak en jouw verantwoordelijkheid als journalist. Dus merk je bijvoorbeeld tijdens zo’n politie-actie dat de politie zomaar kleine kinderen van vermeende terroristen slaat of afvoert, dan zou ik daar bijvoorbeeld wel over berichten, ook tijdens de actie.

5. Heeft de mediastilte eigenlijk wel geholpen?
Dat is op dit moment (maandagmorgen 23 november 11.45 uur)  nog heel lastig te bepalen. In ieder geval is de voortvluchtige Salah Abdeslam (aanslagpleger Parijs) nog niet gepakt. Wel zijn er zestien mensen gearresteerd. Maar dat zegt nog niet zoveel. Bij de politie-actie in Saint-Denis werden ook zeven mensen gearresteerd, maar het gros daarvan is alweer op vrije voeten.